Ελληνικές παροιμίες

η ελληνική σοφία. Δάκρυα τα προοίμια της τέχνης. Λέγεται για τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς, όταν ασχολείται με την τέχνη. (Λουκιανού, Ενύπνιον 1.6) Δανεικά τα
κρούταλα στο γάμο

Δαμόκλειος σπάθη. Π.χ. «Το ένταλμα κρεμόταν ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κεφάλι μου».

Από τη γνωστή ιστορία με τη δοκιμασία του Δαμοκλή, ενός αυλικού του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου. Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις. Γραμματικέ που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις. Δείξε μου το φίλο σου και θα σου πω ποιος είσαι.

Δε δίνει στον άγιο του λιβάνι. Δε δίνει στον άγγελο θυμιάμα. (Σέρρες) Δε δίνει στον άγγελό του νερό. Δε θα χάσει η Βενετιά βελόνι.

Δε με θέλεις μία οργιά, δε σε θέλω μία τριχιά.

Δε με νοιάζει που πεθαίνω, παρά που όσο ζω μαθαίνω.

Δε φοβάται το βουνό απ' τα χιόνια.

Δε χαλάει ο διάολος τη φωλιά του.

Δε χορεύει πάντα όποιος πλερώνει τα βιολιά.

Δει δέ χρημάτων. Υπάρχει ανάγκη χρημάτων, χρειάζονται χρήματα. Δεινής ανάγκης ουδέν ισχυρότερον.

Δεινόν προς κέντρα λακτίζειν. μεταφορ. ματαιοπονείς, η επίθεσή σου εναντίον μου αποβαίνει εις βάρος σου, το χτύπημά σου γίνεται μπούμερανγκ. Δέκα μέτρα, μία κόβε. (Παξοί)

Δεκέμβριος, Χριστού γέννηση και καλός μας Χρόνος.

Δεμένο σκυλί, πρόβατα δε φυλάει.

Δεν έγινα παπάς ν' αγιάσω, έγινα για να περάσω.

Δεν είδα απ' τα μάτια, θα ιδώ απ' τα φρύδια;

Δεν είμαι φαγάς, είμαι παραπονιάρης.

Δεν είναι άγιοι όλοι όσοι πάνε στην εκκλησία.

Δεν είναι Γιάννης, είναι Γιαννάκης.

Δεν έχει λάδι και κρασί; Εχει βουτυρο και μαρμελαδα

Δεν έχει στον ήλιο μοίρα.

Δεν ιδρώνει το αυτί του. (δεν πολυνοιάζεται)

Δεν κάνουνε όλοι οι μπουμπούλοι μέλι. (Παξοί)

Δεν καταλαβαίνει Χριστό.

Δεν κόβει ούτε Οβραίου μύτη.

Δεν μου κάνει ούτε κρύο, ούτε ζέστη.

Δεν ξέρει ο κλέφτης που να δέσει τ'άλογό του.

Δεν τρέχει κάστανο.

Δεν τρώει το μαστοράκι αβγά.

Δεν τρώει το ψωμί χαράμι.

Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά.

Δεν φοβάται ο παστουρμάς τ' αλάτι.

Δέρνει τους μικρούς να τρομάξουν οι μεγάλοι.

Δες μάνα και πάρε κόρη.

Δέσαμε το γάιδαρό μας.

Δέσε το αρνί, όπου θέλει ο νοικοκύρης και μη σε νοιάζει αν το φάει ο λύκος.

Δεύρο έξω. Βγες έξω, παρουσιάσου. (Ιω. ΙΑ.43, «Λάζαρε, δεύρο έξω») Δήλιον πρόβλημα. Πολύ δύσκολο πρόβλημα. Δήλιος κολυμβητής. Άριστος κολυμβητής. Διαίρει και βασίλευε (λατ. divide ut regnes).

Διάλεξε, ξεδιάλεξε, στην κοπριά κατάντησε.

Διά γυναικός ερρύη τα φαύλα. Φράση του Θεόφιλου στην Εικασία (η απάντηση που του έδωσε η Εικασία ήταν «διά γυναικός πηγάζει τα κρείττονα», δηλ. από τη γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα). Δια πυρός και σιδήρου. Με κάθε μέσο, με τη βία. Δίκαιον της πυγμής. Δίκαιο του ισχυρότερου. Δίς καί τρίς τό καλόν.

Δις παίδες οι γέροντες Δυο φορές παιδιά οι γέροι. (Πλάτωνας, Νόμοι, 646Α) Δίχως νερό ο μύλος δεν αλέθει.

Δόξα νάχεις τρυγητή μου που 'δα τρίχα στο μουνί μου. (Επτάνησα)

Δος καματερόν κι έπαρ' διαταγωγόν. (Ποντιακή)

Δόσις ολίγη τε φίλη τε. Προσφορά μικρή αλλά έγκάρδια. (Όμηρος, Οδ. Ζ208) Δουλειά δεν είχε ο Διάολος, γαμούσε τα παιδιά του. Δουλειά δεν είχε ο διάολος κι αύτωνε τα παιδιά του. Δουλειά δεν είχε το μουνί και μάθαινε τσαγκάρης. (Επτάνησα)

Δούλεψε να φας και κλέψε να 'χεις.

Δούλεψε στα νιάτα σου να 'χεις στα γηρατειά σου.

Δρακόντειος νόμος. Πολύ σκληρός νόμος. Δράξασθε παιδείας. Εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία για μόρφωση. (Ψαλμ. 2.12) Δράττομαι της ευκαιρίας. Βρίσκω την ευκαιρία. Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται. Οταν κανείς δυστυχήσει όλοι κοιτάζουν να επωφεληθούν από τη δυστυχία του. Δυό γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.

Δυο γελάν, κάτι ξέρουν. Ένας γελάει, τρελός είναι.

Δυο καρπούζια στην ίδια μασχάλη, δεν χωράνε.

Δυό λαλούν και τρείς χορεύουν.

Δυο το λάδι, δυο το ξίδι, πέντε το λαδόξιδο.

Δύσκολα νιάτα, καλά γεράματα.

Δύσκολο να γενεί του χοίρου η τρίχα μετάξι. (Παξοί)

Δυστυχώς επτωχεύσαμεν. Από τη γνωστή φράση του Χ. Τρικούπη. Δώδεκα Απόστολοι, καθένας με τον πόνο του.

Δώθε παν' οι άλλοι.

Δώρο αν είναι και μικρό, μεγάλη χάρη έχει.

Δώσε θάρρος στο χωριάτη, να σ' ανέβει στο κρεβάτι.

Δώσε πλούτη, δίνεις γνώση, δώσε φτώχεια, δίνεις τρέλα.

Δώσε τόπο στην οργή.

Δώσ' σε 'μένα και στο γιο μου, νά κι ο άντρας μου στην πόρτα.

Δως του πιρούνι κι ας βγάλει τα μάτια του.

Via

Νεότερη Παλαιότερη
Bookmark and Share