Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης για τα θύματα από τροχαία δυστυχήματα σήμερα (20/11), με την Ελλάδα να είναι μία από τις χώρες που «πληρώνουν» ακριβά την απροσεξία, κι
όχι μόνο, στην άσφαλτο. Στοιχεία «γροθιά στο στομάχι» και αχτίδα ελπίδας το τελευταίο έτος.Ένας από τους πλέον άδικους θανάτους που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος, είναι αυτός σε τροχαίο δυστύχημα. Μια μετακίνηση από και προς την εργασία, μια απλή βόλτα, μία μετακίνηση ακόμα και για σοβαρό λόγο – όποιος κι αν είναι αυτός – μπορεί να αποβεί μοιραία για έναν οδηγό, έναν αναβάτη ή έναν πεζό. Τα τροχαία δυστυχήματα κοστίζουν εκατομμύρια ζωές σε όλο τον πλανήτη, όλο τον χρόνο. Όσο και αν τα οδικά δίκτυα έχουν βελτιωθεί, όσο κι αν τα οχήματα πλέον έχουν πολύ αυστηρούς κανόνες ασφάλειας και προσφέρουν ανέσεις και σιγουριά στους επιβάτες, ο θάνατος από ένα σφοδρό τροχαίο δεν παύει να είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για όσους κυκλοφορούν στους δρόμους. Ειδικότερα, γιατί δεν πρέπει να λησμονούμε και την ατομική μας ευθύνη, για όσους κυκλοφορούν όχι μόνο χωρίς να λαμβάνουν τα στοιχειώδη μέτρα και να τηρούν τους πλέον υποτυπώδεις κανόνες ασφάλειας αλλά οδηγώντας… στα άκρα.
Η οδήγηση σε υψηλές ταχύτητες, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ουσιών, η ενασχόληση με το κινητό τηλέφωνο την ώρα της οδήγησης, η περιφρόνηση του ΚΟΚ και της σήμανσης, είναι μόνο μερικές από τις αιτίες των τροχαίων δυστυχημάτων. Αν σε αυτά προστεθούν κακά οδοστρώματα, λάθος κλίσεις σε δρόμους, ελλιπής ή ανύπαρκτος φωτισμός, κακή σήμανση και φυσικά το στοιχείο του απρόοπτου (π.χ. ένα ζώο στη μέση του οδοστρώματος, ένα φερτό αντικείμενο, ένα παιδί που διέφυγε της προσοχής των γονιών και βρέθηκε στην άσφαλτο), τότε καταλαβαίνει κανείς το πόσο μεγαλώνει το ποσοστό κινδύνου κατά τη διάρκεια της οδήγησης.
Προφανώς και δεν υποστηρίζει κανείς ότι θα πρέπει να κλειστούμε σε μια γυάλα και να μην πιάσουμε ξανά τιμόνι, αυτοκινήτου ή μηχανής, στα χέρια μας. Το αντίθετο. Θα πρέπει, όμως, να τηρούμε όλα όσα διδαχτήκαμε (;) στη διάρκεια της εκπαίδευσης πριν τις εξετάσεις οδήγησης. Να φοράμε τη ζώνη, να φοράμε το κράνος, να τηρούμε το όριο ταχύτητας. Να σταματάμε (επιτέλους) στα STOP ακόμα και στη μέση του πουθενά όπου δεν περιμένουμε να έρθει κανείς στη διασταύρωση. Να σταματάμε στο κόκκινο φανάρι. Με λίγα λόγια, να μην… εγκληματούμε κατά του ίδιου μας του εαυτού και κατά των συνανθρώπων μας, ενόσω οδηγούμε το όχημά μας. Είτε αυτό έχει τέσσερις ρόδες, είτε δύο. Είτε είναι μεγάλου εκτοπίσματος και κυβισμού, είτε όχι. Ακόμα και πατίνι (ηλεκτρικό ή μη) να οδηγεί κανείς, ας φορέσει ένα κράνος και τα απαραίτητα προστατευτικά. Τηρώντας τα παραπάνω, μεγιστοποιούμε την ασφάλεια και ελαχιστοποιούμε την πιθανότητα να ορθωθεί ένα ακόμα «εκκλησάκι» σε κάποιο σημείο του οδικού δικτύου της Ελλάδας.
Η χώρα μας, άλλωστε, είναι από αυτές που καταγράφουν ποσοστό άνω του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ό,τι αφορά τους θανάτους από τροχαία δυστυχήματα. Συγκεκριμένα, στην ΕΕ οι θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους από τροχαία, είναι 45 κατά μέσο όρο. Στην Ελλάδα αυτός ο αριθμός φτάνει στο 57 και αντιλαμβάνεται κανείς πως αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα. Είναι ενδεικτικό πως μέσα σε περίπου 12 χρόνια, έχουν χαθεί 10.398 ψυχές στην άσφαλτο. Η Ελλάδα έχει στερηθεί δηλαδή μια πόλη μεγαλύτερη από ότι είναι το Κιάτο, η Σητεία, τα Νέα Μουδανιά, η Ηγουμενίτσα.
Σε μια… ντουζίνα χρόνια δηλαδή, καταγράφηκαν νεκροί περισσότεροι από ότι είναι ο πληθυσμός των πόλεων που αναφέραμε ως παράδειγμα, συνεπώς καταλαβαίνει κανείς ότι ο «φόρος αίματος» της Ελλάδας στην άσφαλτο είναι ιδιαίτερα βαρύς και αβάσταχτος.
Το παρήγορο, αν μπορεί να το θέσει κανείς έτσι, είναι ότι το 2022 δείχνει να είναι μια χρονιά με περισσότερη υπευθυνότητα και προσοχή στους δρόμους. Αν και καθημερινά, δυστυχώς, στους τίτλους ειδήσεων υπάρχει η φράση «θανατηφόρο τροχαίο», καταγράφεται μια μείωση στα τροχαία ατυχήματα και κατ’ επέκταση στους νεκρούς στην άσφαλτο. Συγκεκριμένα, το 2021 σημειώθηκαν 608 θάνατοι από τροχαία δυστυχήματα στην Ελλάδα, ενώ το 2022 (έως τον Αύγουστο) είχαν καταγραφεί 402. Οι νεκροί από τροχαία δυστυχήματα το 2022 μειώνονται κατά 23,2% έως τώρα, όπως και τα τροχαία ατυχήματα έχουν μειωθεί για το 2022 κατά 14,6% σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία.
Τα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα στην Ελλάδα
Σήμερα, λοιπόν, 20 Νοεμβρίου, είναι μια ημέρα κατά την οποία θυμόμαστε και τιμούμε τη μνήμη όλων όσοι «έφυγαν» στην άσφαλτο, αλλά και φροντίζουμε έτσι ώστε να μετακινούμαστε με ασφάλεια και να μειώσουμε στο ελάχιστο αυτές τις απώλειες. Η Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα των Τροχαίων Δυστυχημάτων, άλλωστε, καθιερώθηκε το 1993 από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Θυμάτων Τροχαίων Δυστυχημάτων (FEVR) και τιμάται κάθε χρόνο την τρίτη Κυριακή του Νοεμβρίου. Δώδεκα χρόνια αργότερα έλαβε παγκόσμιο χαρακτήρα, όταν υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ (ψήφισμα 60/5 της 26ης Οκτωβρίου 2005).
Στόχος της ημέρας αυτής είναι να φέρουμε στη μνήμη μας και να τιμήσουμε τα εκατομμύρια νεκρών και τραυματιών από τροχαία δυστυχήματα και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποφυγή στο μέλλον θανάτων και τραυματισμών, που μπορούν να αποφευχθούν. Kάθε μέρα, σχεδόν 4.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους σε όλο τον κόσμο σε τροχαία δυστυχήματα και πάνω από ένα εκατομμύριο κάθε χρόνο.
Θυμήσου – Υποστήριξε – Δράσε
Για το 2022, η FEVR έχει ως κεντρικό σύνθημα της σημερινής ημέρας το «Θυμήσου – Υποστήριξε – Δράσε», εκδίδοντας μάλιστα και μια σχετική αφίσα. Η αφίσα περιλαμβάνει τις φωτογραφίες όλων των ειδών θυμάτων στην άσφαλτο, άμεσα ή έμμεσα.
Δείχνοντας τα πρόσωπά τους όλα μαζί ενισχύει το μήνυμα: «είμαστε πολλοί, είμαστε όλοι θύματα, γι’ αυτό θα θυμόμαστε αυτούς που δεν είναι πια μαζί μας, υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον και να δράσουμε μαζί για να σώσουμε ζωές. Δεν υπάρχει πιο καθαρή, πιο δυνατή φωνή από αυτή».